HASTALIK VE YAŞLANMA

Yaşlanmak bir hastalık mıdır? Yaşlanmanın nedeni zamanla biriken genetik düzensizlikler midir? Hastalık mıdır? Hastalık nedir?

Hastalığın tanımı için Encyclopedia Britannica’ya bir göz atalım.

Disease commonly is considered to be a departure from the normal physiological state of a living organism sufficient to produce overt signs, or symptoms.

Hastalık genel olarak canlı bir yaratığın yeterince açık işaret ve belirti verecek kadar normal fizyolojik durumundan uzaklaşması olarak kabul edilir.

Hastalık nedeni canlının kendisinde olabilir. Çoğu kere bu hastalıkların nedeni bilinmez ve idiopatik, primer gibi terimlerle tanımlanırlar. Bu nedenler genetik olabilirler veya olmayabilirler.

Hastalık nedeni dış etkenlere bağlı olabilir. Bakteriler, viruslar, parazitler, zehirler, radyasyon vs....

Üçüncü ve günümüzde giderek önem kazanan hastalık nedenini iatrogenic (iyatrojenik) dediğimiz ilaç ve diğer tedavilere bağlı olarak ortaya çıkan hastalıklar oluşturur.

İnsanlar için kabul edilen bu hastalık tanımı evrimsel açıdan yeterli değildir. Canlılar var oldukca hastalıklar da var olacaklardır. Çünkü hastalıklar, doğanın canlılara empoze ettiği baskılardır. Onlar karşısında canlı bir adaptasyon yapacak ve doğa genlerini yeni nesillere geçirmede başarılı olanları seçecektir. Bu bir doğa yasasıdır.

Evrimsel tıp görüş açısından hastalıkları şu şekilde tanımlayabiliriz:

Hastalıklar, temel olarak, doğanın canlılar üzerine baskı yapması sonucu ortaya çıkan adaptasyon (uyum) bozukluklarıdır. İç ve dış çevreye uyumda güçlük çeken canlı için hasta deyimi kullanılır. Bu uyumsuzlukta suçu (nedeni), örneğin bakterilerde aramak, klasik tıbbın hatalarından biridir. Kusur ne bakterilerdedir, ne de (canlıda veya) insandadır. Bakteri yaşamını sürdürmeye, insan (canlı) ise onu durdurmaya çalışmaktadır. Bu ilişki sırasında arada bir denge oluşacaktır.

Yaşlanmak hasta olmaktan farklıdır. Yaşlanmada doğal baskılar hastalıklarda olduğu gibi, seçici değildir. Evrenseldir. Bütün canlılar hemen aynı şekilde yaşlanırlar. Ayrıca yaşlananlar yalnız canlılar değillerdir. Cansız maddeler de yaşlanırlar. Bu durumda yaşlanmak için o bir hastalıktır diyemeyiz. Yaşlanmak evrensel bir fenomendir.